21. वेदांतसार (ವೇದಾಂತಸಾರ)

वेदांत दर्शन

श्री सदानंदयोगींद्र विरचित वेदांतसार 

ವೇದಾಂತ ದರ್ಶನ  

ವೇದಾಂತಸಾರ  (ಶ್ರೀ ಸದಾನಂದ ಯೋಗೀಂದ್ರ ವಿರಚಿತ ವೇದಾಂತ ದರ್ಶನದ ಪ್ರಕರಣ ಗ್ರಂಥ)  

Note: No Fees for Regular & Full-time Students, Sanyasis, Swamijis, Yogis, Sadhakas, Professors, Teachers, Monks, Financial backward students. Please contact the Administration department for Sponsorships.

विषयानुक्रमणिका :- (ವಿಷಯಾನುಕ್ರಮಣಿಕಾ ) :-

•  मंगलाचरण (ಮಂಗಲಾಚರಣ)

•  गुरुनमस्कार (ಗುರುನಮಸ್ಕಾರ )

•  वेदांत शब्द अर्थ (ವೇದಾಂತ ಶಬ್ದ ಅರ್ಥ)

•  अनुबंध - चतुष्टय (ಅನುಬಂಧ - ಚತುಷ್ಟಯ)

•  अधिकारि लक्षण – (ಅಧಿಕಾರಿ ಲಕ್ಷಣ)

•  (काम्यकर्म, निषिद्ध कर्म, नित्यकर्म, नैमित्तिक कर्म, प्रायश्चित्त कर्म, उपासना, नित्यादिकर्म फलम्, साधनचतुष्टय, विवेक, वैराग्य, शमादि षट्कसम्पत्ति (शम, दम, उपरति, तितिक्षा, समाधान, श्रद्धा), मुमुक्षुत्व)  (ಕಾಮ್ಯಕರ್ಮ, ನಿಷಿದ್ಧ ಕರ್ಮ, ನಿತ್ಯಕರ್ಮ, ನೈಮಿತ್ತಿಕ ಕರ್ಮ, ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತ ಕರ್ಮ, ಉಪಾಸನಾ, ನಿತ್ಯಾದಿಕರ್ಮ ಫಲಮ್, ಸಾಧನಚತುಷ್ಟಯ, ವಿವೇಕ, ವೈರಾಗ್ಯ, ಶಮಾದಿ ಷಟ್ಕಸಮ್ಪತ್ತಿ (ಶಮ, ದಮ, ಉಪರತಿ, ತಿತಿಕ್ಷಾ, ಸಮಾಧಾನ, ಶ್ರದ್ಧಾ), ಮುಮುಕ್ಷುತ್ವ)

•  विषयः (ವಿಷಯಃ)

•  सम्बन्ध (ಸಮ್ಬನ್ಧ)

•  प्रयोजनं (ಪ್ರಯೋಜನಂ)

•  गुरूपसदनं (ಗುರೂಪಸದನಂ )

•  अध्यारोप अपवाद न्याय (ಅಧ್ಯಾರೋಪ ಅಪವಾದ ನ್ಯಾಯ)

•  अज्ञान स्वरूपम् – (ಅಜ್ಞಾನ ಸ್ವರೂಪಮ್ )

•  (समष्टि अज्ञानं, व्यष्टि अज्ञानं) (ಸಮಷ್ಟಿ ಅಜ್ಞಾನಂ, ವ್ಯಷ್ಟಿ ಅಜ್ಞಾನಂ)

•  ईश्वर (ಈಶ್ವರ )

•  प्राज्ञ (ಪ್ರಾಜ್ಞ )

•  जीव  (ಜೀವ )

•  कारणशरीर-आनन्दमय कोश (ಕಾರಣಶರೀರ-ಆನನ್ದಮಯ ಕೋಶ)

•  महावाक्य (ಮಹಾವಾಕ್ಯ )

•  (“प्रज्ञानं ब्रह्मा” - ऐ.उ. 5.3, ऋग्वेद; “अहं ब्रह्मास्मि” - बृ.उ. 1410, यजुर्वेद; “तत्वमसि” - छा.उ. 986, सामवेद; “अयमात्मा ब्रह्मा” - मा.उ. 2, अथर्ववेद) ("ಪ್ರಜ್ಞಾನಂ ಬ್ರಹ್ಮಾ" - ಐ.ಉ. 5.3, ಋಗ್ವೇದ; "ಅಹಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮಿ" - ಬೃ.ಉ. 1410, ಯಜುರ್ವೇದ; "ತತ್ವಮಸಿ" - ಛಾ.ಉ. 986, ಸಾಮವೇದ; "ಅಯಮಾತ್ಮಾ ಬ್ರಹ್ಮಾ" - ಮಾ.ಉ. 2, ಅಥರ್ವವೇದ)

•  अज्ञानस्य  शक्तिः -   (ಅಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಶಕ್ತಿಃ )

•  (आवरणशक्ति, विक्षेपशक्ति) (ಆವರಣಶಕ್ತಿ, ವಿಕ್ಷೇಪಶಕ್ತಿ)

•  निमित्त-उपादान कारण  (ನಿಮಿತ್ತ-ಉಪಾದಾನ ಕಾರಣ)

•  सृस्टि प्रक्रिया (ಸೃಸ್ಟಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾ)

•  तन्मात्राणि (ತನ್ಮಾತ್ರಾಣಿ )

•  सूक्ष्म शरीर (ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಶರೀರ )

•  ज्ञानेन्द्रियाणि (ಜ್ಞಾನೇನ್ದ್ರಿಯಾಣಿ)

•  बुद्धि (ಬುದ್ಧಿ)

•  मनः  (ಮನಃ )

•  चित्तम् (ಚಿತ್ತಮ್)

•  अहङ्कारः (ಅಹಙ್ಕಾರಃ)

•  विज्ञानमयकोश (ವಿಜ್ಞಾನಮಯಕೋಶ)

•  जीव (ಜೀವ )

•  मनोमयकोश (ಮನೋಮಯಕೋಶ ) 

•  कर्मेन्द्रियाणि (ಕರ್ಮೇನ್ದ್ರಿಯಾಣಿ)

•  वायवः प्राण (ವಾಯವಃ, ಪ್ರಾಣ)

•  (प्राण, अपान, व्यान, उदान, समान), पञ्चान्ये वायवः) (ಪ್ರಾಣ, ಅಪಾನ, ವ್ಯಾನ, ಉದಾನ, ಸಮಾನ), ಪಞ್ಚಾನ್ಯೇ ವಾಯವಃ)

•  समीकरण (ಸಮೀಕರಣ )

•  प्राणादिपञ्चकम् (ಪ್ರಾಣಾದಿಪಞ್ಚಕಮ್ )

•  प्राणमयकोश (ಪ್ರಾಣಮಯಕೋಶ )

•  हिरण्यगर्भः (ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಃ)

•  तैजस (ತೈಜಸ )

•  सूत्रात्म-तैजस (ಸೂತ್ರಾತ್ಮ-ತೈಜಸ)

•  स्थूलभूतानि (ಸ್ಥೂಲಭೂತಾನಿ )

•  पञ्चीकरणं (ಪಞ್ಚೀಕರಣಂ)

•  चतुर्दश लोक उत्पत्ति (ಚತುರ್ದಶ ಲೋಕ ಉತ್ಪತ್ತಿ)

•  चतुर्विध शरीराणि (ಚತುರ್ವಿಧ ಶರೀರಾಣಿ)

•  (जरायुजानि, अण्डजानि, स्वेदजानि, उद्भिज्जानि) (ಜರಾಯುಜಾನಿ, ಅಣ್ಡಜಾನಿ, ಸ್ವೇದಜಾನಿ, ಉದ್ಭಿಜ್ಜಾನಿ)

•  विश्वानर, विराट् (ವಿಶ್ವಾನರ, ವಿರಾಟ್)

•  विश्व (ವಿಶ್ವ )

•  जाग्रत (ಜಾಗತ )

•  स्थूल प्रपञ्चोत्पत्तिः (ಸ್ಥೂಲ ಪ್ರಪಞ್ಚೋತ್ಪತ್ತಿಃ ) 

•  वाच्यार्थ - लक्ष्यार्थ  (ವಾಚ್ಯಾರ್ಥ - ಲಕ್ಷ್ಯಾರ್ಥ  )

•  प्रत्यगात्मनि आरोप – (ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ಆರೋಪ)

•  (चार्वाक मतः – 1, चार्वाक मतः – 2, चार्वाक मतः – 3,  चार्वाक मतः – 4, चार्वाक मतः – 5, बौद्ध मतः (क्षणिक विज्ञानवादिनः), प्राभाकर, तार्किक मतः, भाट्ट मतः, बौद्ध मतः (शुन्यवादिनः))  (ಚಾರ್ವಾಕ ಮತಃ – 1, ಚಾರ್ವಾಕ ಮತಃ – 2, ಚಾರ್ವಾಕ ಮತಃ – 3, ಚಾರ್ವಾಕ ಮತಃ – 4, ಚಾರ್ವಾಕ ಮತಃ – 5, ಬೌದ್ಧ ಮತಃ (ಕ್ಷಣಿಕ ವಿಜ್ಞಾನವಾದಿನಃ), ಪ್ರಾಭಾಕರ, ತಾರ್ಕಿಕ ಮತಃ, ಭಾಟ್ಟ ಮತಃ, ಬೌದ್ಧ ಮತಃ (ಶುನ್ಯವಾದಿನಃ))

•  पूर्वपक्ष समादानः (ಪೂರ್ವಪಕ್ಷ ಸಮಾದಾನಃ)

•  वेदान्त-विद्वद् अनुभवः (ವೇದಾನ್ತ-ವಿದ್ವದ್ ಅನುಭವಃ)

•  तत्–त्वम् असि (तत्त्वमसि)  (ತತ್–ತ್ವಮ್ ಅಸಿ (ತತ್ತ್ವಮಸಿ) )

•  तत्-पद वाच्यार्थः (ತತ್-ಪದ ವಾಚ್ಯಾರ್ಥಃ )

•  तत् पदलक्ष्यार्थः (ತತ್ ಪದಲಕ್ಷ್ಯಾರ್ಥಃ )

•  "त्वं"-पद-वाच्यार्थः ("ತ್ವಂ"-ಪದ-ವಾಚ್ಯಾರ್ಥಃ)

•  "त्वम्"  पद लक्ष्यार्थ ("ತ್ವಮ್" ಪದ ಲಕ್ಷ್ಯಾರ್ಥ)

•  तत्त्वमसि (ತತ್ತ್ವಮಸಿ )

•  सम्बन्ध-त्रयं -  (ಸಮ್ಬನ್ಧ-ತ್ರಯಂ )

•  (सामानाधिकरण्य सम्बन्धः, विशेषण-विशेष्य भाव सम्बन्धः, लक्ष्य-लक्षण सम्बन्धः) (ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯ ಸಮ್ಬನ್ಧಃ, ವಿಶೇಷಣ-ವಿಶೇಷ್ಯ ಭಾವ ಸಮ್ಬನ್ಧಃ, ಲಕ್ಷ್ಯ-ಲಕ್ಷಣ ಸಮ್ಬನ್ಧಃ)

•  भागलक्षण (ಭಾಗಲಕ್ಷಣ)

•  अहं ब्रह्मास्मि (ಅಹಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ಮಿ)

•  आत्मा साक्षात्कार साधनानि  (ಆತ್ಮಾ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರ ಸಾಧನಾನಿ)

•  श्रवणं  (ಶ್ರವಣಂ)

•  षड्विधः लिङ्गानि (ಷಡ್ವಿಧಃ ಲಿಙ್ಗಾನಿ)

•  लिङ्गानि (ಲಿಙ್ಗಾನಿ)

•  मननं (ಮನನಂ )

•  निदिध्यासनम् (ನಿದಿಧ್ಯಾಸನಮ್ )

•  समाधिः – (ಸಮಾಧಿಃ )

•  (सविकल्पक समाधिः (संप्रज्ञात समाधिः), निर्विकल्पक समाधिः) (ಸವಿಕಲ್ಪಕ ಸಮಾಧಿಃ (ಸಂಪ್ರಜ್ಞಾತ ಸಮಾಧಿಃ), ನಿರ್ವಿಕಲ್ಪಕ ಸಮಾಧಿಃ)

•  अष्टाङ्ग योग (ಅಷ್ಟಾಙ್ಗ ಯೋಗ)

•  (यमाः, नियमाः, प्राणायामाः, प्रत्याहारः, धारणा, ध्यानम्, सविकल्पक समाधिः)  (ಯಮಾಃ, ನಿಯಮಾಃ, ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಾಃ, ಪ್ರತ್ಯಾಹಾರಃ, ಧಾರಣಾ, ಧ್ಯಾನಮ್, ಸವಿಕಲ್ಪಕ ಸಮಾಧಿಃ)

•  विघ्नाः – (ವಿಘ್ನಾಃ )

•  (लयः, विक्षेपः, कषायः, रसास्वादः) (ಲಯಃ, ವಿಕ್ಷೇಪಃ, ಕಷಾಯಃ, ರಸಾಸ್ವಾದಃ)

•  निर्विकल्पकः समाधिः (ನಿರ್ವಿಕಲ್ಪಕಃ ಸಮಾಧಿಃ )

•  जीवन्मुक्त लक्षणम् (ಜೀವನ್ಮುಕ್ತ ಲಕ್ಷಣಮ್)